نگاهی به آنچه گذشت؛ آتش بس در دوازدهمین روز حملات اسرائیل

خبرگزاری هرانا – امروز سه شنبه ۳ تیرماه، توافق آتش بس میان ایران و اسرائیل به اجرا گذاشته شد. پیش از اجرایی شدن این توافق ارتش اسرائیل در دوازدهمین روز متوالی از حملات خود مناطق نظامی و غیرنظامی متعددی را هدف قرار داد تا تعداد استان هایی که از روز نخست درگیری ها شاهد حملات بودند به ۲۶ استان برسد. تاکنون شمار کل جان‌باختگان و مجروحان حملات اسرائیل به ۵۵۳۰ تن رسیده است. این میزان شامل ۱۰۵۴ کشته و ۴۴۷۶ مجروح است. همچنین از زمان شروع حملات ۸۲۳ شهروند با اتهامات سیاسی یا امنیتی در ایران بازداشت شدند.

ابعاد جغرافیایی و سیر رویدادها

طی ۱۲ روز گذشته تا زمان اعلام آتش بس بین دو کشور، حملات اسرائیل به ایران زیرساخت‌ها، تأسیسات نظامی و غیرنظامی، مناطق مسکونی و صنعتی را در ۲۶ استان هدف قرار داد.

امروز تا پیش از اعلام آتش بس، در دوازهمین روز این درگیری، استان‌های فارس، تهران، آذربایجان غربی، گیلان و البرز مورد حمله قرار گرفتند.

استاندار تهران گفت که بامداد امروز ۱۲ نقطه در شهر و استان تهران مورد حملات اسرائیل قرار گرفته است.

استان‌هایی که از ۲۳ خردادماه تاکنون به‌صورت مستقیم مورد حمله قرار گرفته اند عبارت‌اند از:

تهران، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، اصفهان، ایلام، کرمانشاه، مرکزی، همدان، فارس، خوزستان، کردستان، البرز، زنجان، بوشهر، قزوین، گیلان، هرمزگان، قم، خراسان رضوی، چهارمحال و بختیاری، کرمان، سمنان، مازندران، یزد و گلستان.

آخرین آمار از تلفات و خسارات انسانی تا این لحظه

از زمان آغاز حملات نظامی اسرائیل به خاک ایران، هزاران نفر از شهروندان کشته یا مجروح شده‌اند. نظامی یا غیرنظامی بودن بخشی از قربانیان همچنان در دست بررسی است. بر اساس آمار تجمیعی اعلام‌شده از سوی نهادهای رسمی وزارت بهداشت، هلال‌احمر و مقامات استانی، تا ساعت ۱۲ ظهر روز سوم تیر، مجموع افراد آسیب‌دیده به ۵۳۵۶ نفر رسیده است.

طبق اعلام حسین کرمانپور، رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، از این تعداد ۶۱۰ نفر جان باخته و ۴۷۴۶ نفر مجروح شده‌اند. همچنین ۹۷۱ نفر در بیمارستان‌ها بستری هستند، در حالی‌که ۳۴۳۶ نفر پس از درمان ترخیص شده‌اند و ۲۵۵ نفر نیز در محل حادثه مداوا شده‌اند. تاکنون ۶۸۷ عمل جراحی بر روی مجروحان انجام شده است.

در میان جان‌باختگان، ۴۹ زن از جمله دو مادر باردار در تهران و اصفهان و ۱۳ کودک نیز گزارش شده‌اند که کوچک‌ترین آن‌ها تنها دو ماهه بوده است. همچنین در میان مجروحان، ۱۸۵ زن و ۶۵ کودک زیر ۲۰ سال وجود دارد؛ کوچک‌ترین مجروح شناخته‌شده یک کودک سه ساله است.

کرمانپور همچنین از آسیب‌دیدگی ۲۵ نفر از کادر درمانی شامل ۲۰ مجروح و ۵ کشته خبر داد. بر اثر این حملات، زیرساخت‌های بهداشتی نیز خسارات قابل توجهی متحمل شده‌اند، از جمله ۹ دستگاه آمبولانس، ۷ بیمارستان، ۴ واحد بهداشتی و ۶ پایگاه اورژانس.

پیش‌تر محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، اعلام کرده بود که ۹۵٪ از جان‌باختگان زیر آوار و تنها ۵٪ پس از انتقال به بیمارستان‌ها فوت کرده‌اند. وی در خصوص ماهیت نظامی یا غیرنظامی قربانیان اظهار نظری نکرد.

در حوزه امدادرسانی، سخنگوی جمعیت هلال‌احمر اعلام کرد که امدادگران این سازمان تاکنون ۲۸۸ مجروح را منتقل کرده، ۱۰۹ نفر را در محل درمان کرده‌اند و ۱۰۸۷ نفر را اسکان اضطراری داده‌اند. همچنین معاون پرستاری وزارت بهداشت خبر داد که دست‌کم ۱۰ دستگاه آمبولانس در جریان عملیات امدادی مورد حمله مستقیم قرار گرفته و ۴ نفر از پرسنل درمانی جان خود را از دست داده‌اند.

در سطح استانی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز از وقوع بالاترین میزان تلفات انسانی طی دو روز متوالی در این شهر خبر داد و اعلام کرد حدود ۲۰۰ نفر در اهواز آسیب‌دیده‌اند.

استاندار تهران نیز از تخریب کامل بیش از ۱۲۰ واحد مسکونی و وارد آمدن خسارت جدی به بیش از ۵۰۰ واحد دیگر در این استان خبر داد. به گفته او، زیرساخت‌های عمومی در حوزه‌های آب، برق، گاز و حتی مراکز درمانی در تهران هدف حمله قرار گرفته‌اند.

در استان گیلان نیز، بنا بر اعلام معاون استاندار، حملات شب گذشته به آستانه اشرفیه موجب مرگ ۱۶ نفر و مجروحیت ۳۳ نفر و تخریب کامل ۴ واحد مسکونی شده است.

در نهایت، سازمان نظام پزشکی ایران نیز اعلام کرد که در جریان این حملات، پنج پزشک جان خود را از دست داده‌اند.

هرانا با توجه به لزوم حداکثر شفافیت و استقلال در اطلاع رسانی، آمارهای دولتی را به تنهایی معیار آمارسنجی خود قرار نمی دهد.

بر اساس آخرین به‌روزرسانی‌های خبرگزاری هرانا که اطلاعات خود را از طریق شبکه‌ای از داوطلبان و منابع مستقل غیردولتی گردآوری می‌کند، آمار تلفات تا این لحظه با احتساب اسناد تازه‌ دریافت‌شده از حوادث روزهای گذشته و نیز گزارش‌های مربوط به امروز، به شرح زیر است:

♦️غیرنظامیان:
کشته‌شده: ۴۱۷
مجروح: ۲۰۷۲

♦️نظامیان:
کشته‌شده: ۳۱۸
مجروح: ۲۵۶

♦️نامشخص:
کشته‌شده: ۳۱۹
مجروح: ۲۱۴۸

کل کشته‌شدگان: ۱۰۵۴
کل مجروحان: ۴۴۷۶

♦️مجموع تلفات انسانی: ۵۵۳۰ نفر

 

حملات اسرائیل به زیرساخت‌های غیرنظامی

همانند روزهای گذشته، امروز نیز شماری از مناطق غیرنظامی کشور مورد حمله قرار گرفتند و نقاطی از جمله چند ساختمان مسکونی در گیلان و دو بیمارستان در تهران آسیب دیدند.

معاون پرستاری وزارت بهداشت از حمله به بیمارستان سوانح سوختگی مطهری و لبافی نژاد در تهران طی شب گذشته خبر داد و افزود: بیمارستان شهید مطهری تخلیه شد و بیماران به سایر مراکز منتقل شدند، بخش‌هایی از بیمارستان لبافی‌نژاد نیز دچار آسیب شده بود که فرآیند انتقال انجام شد.

روز جاری مناطقی در شهرهای تهران، کرج، رشت، ارومیه، آستانه اشرفیه و لاهیجان مود اصابت قرار گرفتند.

حمله به زندان اوین که روز گذشته صورت گرفت یکی از شاخص‌ترین حملات به مناطق غیرنظامی در ایران است. امروز سخنگوی قوه قضاییه اعلام کرد این حمله که در ساعت ملاقات خانواده زندانیان انجام شده است. اصغر جهانگیر گفت که بخشی از ساختمان اداری این زندان تخریب شده و بر اثر این تخریب «برخی از همکاران ما و مردم» کشته شدند. همچنین روز جاری سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور از انتقال زندانیان زندان اوین به سایر زندان‌های استان تهران خبر داد.

یک منبع نزدیک به خانواده یکی از زندانیان اوین در تماس با هرانا عنوان کرد که اکثر زندانیان به زندان تهران بزرگ منتقل شدند. به گفته او، “تراکم زندانیان به شدت بالا است و به هر زندانی فقط یک پتو دادند. شرایط به گونه ای است که زندانیان جا برای نشستن ندارند”.

همچنین روز جاری شهرهای شیراز، تهران، ارومیه، رشت، بابل، تبریز و بابلسر از جمله مناطقی بودند که فعالیت پدافند در آنها گزارش شد.

توضیح روش‌شناختی: طبقه‌بندی مکان‌های هدف‌قرارگرفته به عنوان «نظامی» یا «غیرنظامی» در این گزارش، بر پایه اطلاعات عمومی در دسترس، شواهد ظاهری، و شهادت شماری از شهروندان محلی صورت گرفته است. بدیهی است که تشخیص دقیق و نهایی ماهیت این اماکن نیازمند بررسی اسناد رسمی، تصاویر ماهواره‌ای و تحلیل‌های تکمیلی است که در شرایط فعلی در دسترس نیست. از این رو، این دسته‌بندی موقتی و با هدف ارائه تصویری اولیه از وضعیت صورت گرفته و به معنای داوری قطعی درباره ماهیت اهداف نیست.

حملات اسرائیل به زیرساخت‌های نظامی ایران 

در کنار مناطق غیرنظامی، امروز سایت موشکی پارچین مورد حمله اسرائیل قرار گرفت.

همچنین ستاد مشترک سپاه در میدان کلاهدوز تهران نیز از جمله اهداف نظامی ارتش اسرائیل تا پیش از اعلام آتش بس بود. 

بازداشت ها و برخورد با شهروندان

شهروندان بهائی در ایران کماکان در تماس های خود با هرانا از تشدید برخوردهای امنیتی با این اقلیت مذهبی پس از حملات اسرائیل به ایران، خبر می دهند. تا کنون گزارشاتی از بازداشت یک شهروند و تفتیش منازل ۲۰ شهروند بهائی در شهرهای بهارستان، قائم شهر و بوشهر به دست هرانا رسیده است.

از سوی دیگر، امروز دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان قزوین از تشکیل ۱۹ پرونده برای افراد دستگیر شده در حوادث اخیر خبر داد. هرانا پیشتر بازداشت ۱۶ تن از این افراد را گزارش کرده بود.

همچنین مستند شده است مرتضی اسدی، پژوهشگر علوم سیاسی، در تاریخ ۳۱ خرداد توسط ماموران امنیتی بدون حکم قضایی در منزلش بازداشت شده. وسایل شخصی او و همسرش ضبط شده و با گذشت سه روز، خانواده‌اش از محل نگهداری و وضعیت سلامت او بی‌اطلاع‌اند. وی مبتلا به بیماری گوارشی است و داروهای مورد نیازش نیز همراهش نیست.

با احتساب بازداشت شدگان جدید، در ۱۲ روز اخیر، ۲۸۶ شهروند ایرانی به دلیل فعالیت در فضای سایبری و نشر محتوا در زمینه حمله اسرائیل به ایران، بازداشت شده اند.

بازداشت های امنیتی

در کنار شهروندانی که با اتهامات مبتنی بر اظهار نظر و فعالیت های نظری یا سیاسی بازداشت می شوند، دسته دیگری از بازداشت شدگان قرار دارند که اساسا اطلاعات کمی در مورد آنان وجود دارد و معمولا از سوی نهادهای امنیتی به اتهامات جدی تری مانند جاسوسی، فعالیت های مسلحانه، تروریسم و موارد مشابه متهم می شوند. صرف طرح این اتهامات با توجه به سابقه حکومت ایران در برچسب زنی به مخالفان خود برای سرکوب آنان نمیتواند باعث قضاوت در خصوص این دسته از بازداشت شدگان شود. دادگاه صالحه و رسیدگی عادلانه تنها معیار گروههای حقوق بشری برای قضاوت و اعتبارسنجی ادعاهای حکومت ایران در باب این متهمان است.

امروز معاون روابط عمومی سپاه استان همدان از بازداشت ۶ نفر در شهرهای رزن، نهاوند و همدان خبر داد. وی این شهروندان را به جاسوسی برای اسرائیل متهم کرد. ‌رئیس کل دادگستری همدان نیز اعلام کرد ۲۴ پرونده مرتبط با جاسوسی برای افرادی که در ارتباط با اسرائیل بودند و اطلاعات، عکس و فیلم ارسال می‌کردند، تشکیل شده است.

جانشین فرمانده انتظامی استان کرمانشاه نیز از بازداشت دو نفر در این شهر خبر داد. او اتهام آنها را تشویش اذهان عمومی از طریق انتشار مطلبی در فضای مجازی عنوان کرد. همزمان دادستان عمومی و انقلاب استان کرمانشاه گفت که از زمان شروع درگیری ها تا کنون ۱۱۵ تن دستگیر شدند که ۵۴ نفر از این افراد با قرار تأمین آزاد شدند. به گفته او، تعداد کمی از دستگیرشدگان در زمینه جاسوسی بوده و مابقی مربوط به تبلیغ علیه نظام بودند.

همچنین روز جاری گزارشی از بازداشت یک تبعه اروپایی در هرمزگان منتشر شد. فارس در گزارش خود در این خصوص نوشت که او یک تبعهٔ اروپایی است و “حین جاسوسی از مناطق حساس و نظامی” بازداشت شده است.

علاوه بر این دادستان عمومی و انقلاب مرکز سیستان و بلوچستان از بازداشت شماری در این استان خبر داد. به ادعای او، از این افراد “محموله بزرگ سلاح و مهمات آمریکایی” کشف شده است.

از سوی دیگر ویدیویی از بازداشت ۶ تن در تهران توسط رسانه های دولتی منتشر شد. در این ویدیو که مشخص نیست در چه شرایطی ضبط شده است، بازداشت شدگان به همکاری با سازمان اطلاعات اسراییل اعتراف می‌کنند.

با احتساب این آمار، شمار افرادی که از شروع درگیری نظامی به دلایل امنیتی توسط ماموران انتظامی و امنیتی بازداشت شده‌اند به ۵۳۷ تن رسید.

در همین چارچوب، نمایندگان مجلس روز گذشته طرحی دو فوریتی با هدف تشدید مجارات شهروندانی که با اتهام جاسوسی بازداشت میشوند را تایید کردند. روز جاری علی اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضاییه در این خصوص اظهار کرد که “اگر می‌خواستیم با قانون فعلی جاسوسی بسیاری از افرادی را که در جریان جنگ با اسرائیل دستگیر کردیم محاکمه کنیم، با محدودیت و معذوریت مواجه می‌شدیم، اما مجلس دست ما را باز گذاشت.”

اختلال در ارتباطات و پیامدهای ثانویه

امروز اختلال اینترنت ایران وارد ششمین روز خود شد و با وجود بهبود جزئی اتصال، کشور همچنان عمدتا آفلاین است. همچنان شهروندان برای دسترسی به شبکه های اجتماعی جهانی مجبور به استفاده از فیلتر شکن هستند.

روز جاری پایگاه خبری هم میهن به نقل از منابع خود اعلام کرد که تلگرام به زودی رفع فیلتر خواهد شد و واتساپ بخاطر جاسوسی برای اسرائیل دیگر رفع فیلتر نخواهد شد.

مواضع بین‌المللی؛ اجماع جهانی بر ضرورت خویشتن‌داری و نگرانی از گسترش جنگ

امروز دفتر حقوق بشر سازمان ملل حمله اسرائیل به زندان اوین را «نقض فاحش» قوانین بین‌المللی توصیف کرده است. سخنگوی دفتر حقوق بشر سازمان ملل گفت: “زندان اوین یک هدف نظامی محسوب نمی‌شود و هدف قرار دادن آن، نقض فاحش قوانین بشردوستانه بین‌المللی است.”

هیئت حقیقت‌یاب سازمان ملل نیز روز گذشته اعلام کرده بود حمله اسرائیل به مجتمع مسکونی در تهران ده‌ها کشته برجای گذاشته است، به گفته این هیئت این حملات ناقض قوانین بین‌المللی بشردوستانه است و تاکنون فقط در تهران منجر به مرگ سه کارمند صلیب سرخ شده است. هیئت حقیقت‌یاب سازمان ملل از احتمال نقض اصل تمایز میان اهداف نظامی و غیرنظامی توسط اسرائیل ابراز نگرانی کرد.