مانیفست کمون پاریس
نوشته شده در: ۱۹ آوریل ۱۸۷۱
منبع: پاریس لیبر، ۲۱ آوریل ۱۸۷۱
ترجمه شده برای سایت مارکسیست‌ها توسط میچ آبیدور
کپی‌لفت: کریتیو کامنز (نسبت‌دهی و اشتراک مشابه)، سایت مارکسیست‌ها ۲۰۰۵

به مردم فرانسه:

در این کشمکش دردناک و وحشتناک که بار دیگر پاریس را با وحشت محاصره و بمباران تهدید می‌کند؛ که خون فرانسویان را جاری می‌سازد، بدون اینکه برادران، همسران و فرزندان ما را استثنا کند؛ و زیر آتش توپ و گلوله خرد می‌شویم، ضروری است که افکار عمومی دچار تفرقه نشود و وجدان ملی گمراه نگردد.

پاریس و تمام ملت باید از ماهیت، دلیل و هدف انقلابی که در حال وقوع است، آگاه شوند. در نهایت، فقط عادلانه است که مسئولیت کشته‌ها، رنج‌ها و مصیبت‌هایی که ما قربانی آن هستیم، بر دوش کسانی باشد که پس از خیانت به فرانسه و تسلیم پاریس به بیگانگان، با لجاجت کور و بی‌رحمانه‌ای به دنبال نابودی این شهر بزرگ هستند تا شاهدان خیانت و جنایت خود را با نابودی جمهوری و آزادی در فاجعه مدفون کنند.

کمون وظیفه دارد خواسته‌ها و آرزوهای مردم پاریس را تأیید و مشخص کند و ماهیت حرکت ۱۸ مارس را که توسط سیاستمداران ورسای درک نشده، ناشناخته و بدنام شده، تعریف کند.

یک بار دیگر، پاریس برای تمام فرانسه کار و فداکاری می‌کند، و از طریق نبردها و قربانی‌هایش، تجدید حیات فکری، اخلاقی، اداری و اقتصادی، و شکوه و رفاه آن را آماده می‌سازد.

پاریس چه می‌خواهد؟

• به رسمیت شناختن و تحکیم جمهوری، تنها شکل حکومتی که با حقوق مردم و توسعه طبیعی و آزاد جامعه سازگار است.

• خودمختاری کامل کمون، که به تمام مناطق فرانسه گسترش می‌یابد و به هر یک حقوق کامل خود را تضمین می‌کند و به هر فرانسوی امکان بهره‌مندی کامل از توانایی‌ها و قابلیت‌های خود به‌عنوان انسان، شهروند و تولیدکننده می‌دهد.

تنها محدودیت خودمختاری کمون باید حق برابر برای خودمختاری سایر کمون‌هایی باشد که به این قرارداد می‌پیوندند و انجمن آن‌ها وحدت فرانسه را تضمین خواهد کرد.

حقوق ذاتی کمون عبارتند از:

• رأی‌گیری درباره بودجه‌های کمون، دریافت‌ها و مخارج؛ تعیین و توزیع مالیات‌ها؛ هدایت خدمات عمومی؛ سازماندهی قضات، پلیس داخلی و آموزش و پرورش؛ مدیریت اموال متعلق به کمون.

• انتخاب از طریق انتخابات یا رقابت، قضات و کارمندان کمون از هر رتبه، و همچنین حق دائمی نظارت و عزل.

• تضمین کامل آزادی فردی و آزادی وجدان.

• مداخله دائمی شهروندان در امور کمون از طریق بیان آزادانه ایده‌های خود، دفاع آزادانه از منافع خود، با تضمین‌هایی که توسط کمون برای این بیانات فراهم می‌شود.

• سازماندهی دفاع شهری و گارد ملی که فرماندهان خود را انتخاب می‌کند و تنها بر حفظ نظم در شهر نظارت دارد.

پاریس چیزی فراتر از این ضمانت‌های محلی نمی‌خواهد، به شرط آنکه در اداره مرکزی بزرگ — نمایندگی کمون‌های متحد — تحقق و عملی شدن همان اصول را بیابد.

اما به‌عنوان بخشی از خودمختاری خود و با بهره‌مندی از آزادی عمل در مرزهای خود، پاریس حق دارد اصلاحات اداری و اقتصادی را که توسط مردم خواسته شده است، اجرا کند؛ نهادهایی را ایجاد کند که برای گسترش آموزش، تولید، تبادل و اعتبار ضروری هستند؛ و قدرت و مالکیت را با توجه به نیازهای زمان، خواسته‌های مردم و واقعیت‌های ارائه‌شده توسط تجربه، عمومی سازد.

دشمنان ما اشتباه می‌کنند یا کشور را گمراه می‌کنند وقتی پاریس را متهم می‌کنند که می‌خواهد اراده یا سلطه خود را بر بقیه ملت تحمیل کند یا به دیکتاتوری دست یابد، که این خود حمله‌ای واقعی به استقلال و حاکمیت سایر کمون‌ها خواهد بود.

انقلاب کمونی، که با ابتکار مردمی در ۱۸ مارس آغاز شد، عصری جدید از سیاست‌های تجربی، مثبت و علمی را آغاز می‌کند.

این پایان دنیای کهن حکومتی و مذهبی، نظامی‌گری و بوروکراسی، استثمار، سوداگری، انحصارها و امتیازاتی است که پرولتاریا بردگی و میهن مصیبت‌ها و فجایع خود را مدیون آن است.

این کشور عزیز و بزرگ — که توسط دروغ‌ها و تهمت‌ها گمراه شده است — آرام باشد! مبارزه بین پاریس و ورسای از آن دسته کشمکش‌هایی نیست که بتوان آن را با مصالحه‌های توهمی پایان داد. پایان آن تردیدناپذیر است. پیروزی که با انرژی تسخیرناپذیر گارد ملی دنبال می‌شود، به ایده و حق خواهد رسید.

ما از فرانسه می‌خواهیم:

از آنجا که پاریس مسلح به همان اندازه آرام است که شجاع، نظم را با همان اندازه انرژی که شور و شوق دارد، حفظ می‌کند، و با همان اندازه عقلانیت که استقامت فداکاری می‌کند، فقط برای آزادی و شکوه همه مسلح شده است: بگذارید فرانسه این کشمکش خونین را متوقف کند!

وظیفه فرانسه است که ورسای را از طریق بیان رسمی اراده مقاومت‌ناپذیر خود خلع سلاح کند.

با بهره‌مندی از فتوحات ما، بگذارید خود را با تلاش‌های ما همبسته اعلام کند. بگذارید در این مبارزه که تنها می‌تواند با پیروزی ایده کمونی یا نابودی پاریس پایان یابد، متحد ما باشد.

ما، شهروندان پاریس، مأموریت انجام انقلاب مدرن را داریم، بزرگ‌ترین و بارورترین از همه انقلاب‌هایی که تاریخ را روشن کرده‌اند.

وظیفه ما مبارزه و پیروزی است.

۱۹ آوریل ۱۸۷۱
کمون پاریس