بیانیه سیاسی به مناسبت «روز جهانی علیه اعدام»

اعدام: ابزار دولت برای سلطه، نه عدالت

در «روز جهانی علیه اعدام» (۱۰ اکتبر ۲۰۲۵)، ما این صدا را از دل جامعه‌ای برمی‌خیزانیم که دهه‌هاست در زیر چرخ سنگین ماشین کشتار دولتی خرد می‌شود. در ایرانِ زیر سلطه‌ی جمهوری اسلامی، مجازات اعدام نه یک «حکم قضایی»، بلکه ابزار نظام‌مندِ ارعاب و حفظ سلطه‌ی سیاسی است؛ شکلی از قتلِ عمدِ قانونی که هدفش نه عدالت که استمرار حاکمیت از راه خون و ترس است.

اعدام، در ذات خود، نماد واپس‌ماندگی و بی‌قدرتیِ حکومت در مواجهه با بحران‌های اجتماعی است. رژیمی که در هر عرصه‌ای از بازسازی ساختارهای اجتماعی، آموزش، اشتغال، بهداشت، مقابله با اعتیاد و خشونت خانوادگی ناتوان است، به چوبه‌ی دار پناه می‌برد تا ناتوانی‌اش را در لباس «اقتدار» پنهان کند. آن‌جا که سیاست اجتماعی شکست می‌خورد، سیاست مرگ آغاز می‌شود.

حکومت با اعدام، از فقر و فساد و تباهی برائت می‌جوید و قربانیان این نظام را در نقش «مجرم» به نمایش می‌گذارد. همان‌هایی که در فقر و حاشیه‌نشینی رشد کرده‌اند، همان‌هایی که به اعتیاد و خشونت کشانده شده‌اند، اکنون در برابر چشمان جامعه به دار آویخته می‌شوند تا نظم پوسیده‌ی حاکمیت تداوم یابد. این «نمایش مرگ» نه درمان دردهای جامعه، بلکه تثبیت ترس در توده‌ها و یادآوری مداوم مرزهای اطاعت است.

اما اعدام صرفاً یک مسئله‌ی حقوق بشری نیست؛ مسئله‌ای سیاسی و طبقاتی است. اعدام، زبانِ حکومتِ استثمارگر است برای خفه‌کردن صدای فرودستان و مخالفان. از اعدام‌های گسترده‌ی دهه‌ی شصت تا سرکوب خونین معترضان و فعالان سیاسی و صنفی، حکومت اسلامی از همان آغاز، دار را به ستون فقرات قدرت خود بدل کرده است.

در برابر این منطق مرگ، ما بر حق بی‌قید و شرط انسان بر زندگی، آزادی و عدالت اجتماعی تأکید می‌کنیم. لغو اعدام، نه صرفاً مطالبه‌ای حقوقی بلکه پیش‌شرط گذار از وضع موجود است؛ گامی در جهت جامعه‌ای که در آن، پاسخ به جرم و رنج، انتقام نیست بلکه ریشه‌کنی شرایطی است که جرم را می‌زاید.

از این‌رو ما خواهان موارد زیر هستیم:

۱. توقف فوری و بدون قید و شرط تمامی اعدام‌ها و اعلام یک وقفه رسمی (moratorium) به‌عنوان گام نخست برای لغو کامل این مجازات.
۲. بازنگری عمومی و شفاف در پرونده‌های محکومان به اعدام، به‌ویژه آنان که در شرایط اعتراف اجباری، شکنجه یا دادرسی ناعادلانه محکوم شده‌اند.
۳. لغو کامل مجازات اعدام از قوانین کیفری ایران و جایگزینی آن با سازوکارهای عدالت ترمیمی و اجتماعی.
۴. تمرکز بر سیاست‌های اجتماعی پیشگیرانه: حمایت از خانواده‌های آسیب‌پذیر، برنامه‌های ملی مقابله با اعتیاد، آموزش عمومی، سلامت روان، و رفع فقر و تبعیض.
۵. پاسخ‌گویی بین‌المللی حکومت ایران در برابر روند فزاینده‌ی اعدام‌ها و قتل‌های حکومتی، و تشکیل کارزار جهانی علیه سیاست مرگ در ایران.

ما اعلام می‌کنیم:
اعدام، نشانه‌ی ضعف دولت است نه قدرت آن. اعدام، نشانه‌ی بی‌عدالتی است نه عدالت. اعدام، ابزار بقای نظامی است که از جامعه بریده و بر ترس و خون ایستاده است.

در روز جهانی علیه اعدام، صدای ما صدای همه‌ی آنانی است که به نام قانون کشته شدند؛ صدای کارگران، زنان، جوانان و محرومان که به دار آویخته شدند تا نظم پوسیده‌ی طبقاتی ادامه یابد.

زندگی را پاس بداریم، چوبه‌های دار را واژگون کنیم، و جهانی بنا کنیم که در آن عدالت از مسیر زندگی بگذرد نه مرگ.

گرایش کمونیسم شورایی

۱۰ اکتبر ۲۰۲۵ / ۱۸ مهر ۱۴۰۴